Guiding Principles
In het licht van de dringende noodzaak om dier- en plantsoorten en hun leefgebieden te beschermen, werken we bij Diergaarde Blijdorp volgens vier Guiding Principles. Deze principes zijn ontworpen om de focus te leggen op soortbehoud, natuurherstel en het vergroenen van gedrag als mens.
Met initiatieven als Stop the Loss en Reverse the Red zetten we ons in voor het redden van ernstig bedreigde diersoorten en het waarborgen van hun voortbestaan. Daarnaast streven we met Expand the Green en Brighten the Blue naar het herstel van onze ecosystemen, zowel op land als in zee.
Deze gezamenlijke inspanningen zijn cruciaal in de strijd tegen biodiversiteitsverlies en klimaatverandering.
1.1
Overzicht
1.2
Stop the Loss
In 2024 zijn er binnen het Stop the Loss-programma verschillende stappen gezet om de doelen te bereiken. Hier zijn de belangrijkste behaalde acties voor 2024:
Brainstormsessie over de selectie van bedreigde soorten
Na de zomer van 2024 is er een brainstormsessie georganiseerd met het doel om de soorten te identificeren voor de Last Resort-populaties. Deze sessie legde de basis voor verdere acties met betrekking tot het ombouwen van het huidige Aziëhuis naar de eerste Last Resort hub in de tuin.
Voorbereidingen voor het projectplan en samenwerking
Er zijn contacten gelegd met de alliantie Extinct in the Wild Alliance. Zij richten zich op diersoorten die in het wild niet meer voorkomen en alleen nog maar voorkomen op plekken zoals dierentuinen. Deze soorten passen perfect binnen Last Resort en ons Guiding Principle Stop the Loss. In oktober 2024 hebben vertegenwoordigers van deze alliantie Diergaarde Blijdorp bezocht en hebben we besproken voor welke soorten wij als Diergaarde Blijdorp kunnen bijdragen.
Ontwikkeling van een campagne-route voor vergeten diersoorten
In het najaar van 2024 is de ontwikkeling van een speciale campagne-route langs Last Resort-soorten gestart. Deze route zal de bezoekers bewust maken van de vergeten diersoorten die extra aandacht nodig hebben. De campagne zelf zal in 2025 gaan lopen.
Rwanda warm waterlelie
In 2024 hebben we de banden met het Nationale Herbarium van Rwanda verstevigd. We hebben meerdere expedities en onderzoeken naar deze herontdekte, kritiek bedreigde plantensoort mogelijk gemaakt. Gezamenlijk zullen we dit soort onderzoek continueren in 2025. Verder hebben we het afgelopen jaar een inventarisatie gedaan van de aanwezige planten in Europese botanische tuinen. We hebben zelfs nieuw genetisch materiaal naar Rotterdam kunnen halen en met hulp van de Vrienden van Blijdorp een heus kweekcentrum opgezet voor deze soort. Hierdoor kunnen we bouwen aan een gezonde reservepopulatie voor de Rwanda warm waterlelie. Een soort die dat keihard nodig heeft.
1.3
Reverse the Red
In 2024 zijn er binnen het Reverse the Red-programma diverse belangrijke mijlpalen behaald gericht op natuurbehoud en het beschermen van bedreigde diersoorten. Hieronder een overzicht van de behaalde acties:
Genetisch gezonde groeiende populatie van Rüppellsgieren in Europese dierentuinen
In 2024 is er gewerkt aan het ontwikkelen van een Long Term Management Plan (LTMP) voor de Rüppelsgier. Het doel hiervan is om de genetische gezondheid van de populatie in Europese dierentuinen veilig te stellen. Dit plan biedt duidelijk inzicht in wat nodig is om deze kwetsbare soort in dierentuinen te behouden en versterken. Daarnaast is er gewerkt aan het opstellen van de EAZA Best Practice Guidelines voor o.a. de Rüppelsgier. In deze Guidelines wordt uiteengezet hoe je het beste kunt zorgen voor gieren in dierentuinen vergroten. Dit is hard nodig voor deze kritiek bedreigde soort.
PhD-projecten over de Rüppellsgier
Het eerste PhD-project i.s.m. de Universiteit Utrecht gericht op de Europese populatie van de Rüppellsgier is in 2024 gestart, met als focus het gedrag van de soort. Door meer te weten te komen over het gedrag van deze soort willen we het broedsucces in dierentuinen vergroten wat hard nodig is voor deze kritiek bedreigde soort. Verder hebben we via de Vrienden van Blijdorp financiering gevonden voor nog twee PhD projecten rondom de Rüppelsgier. Deze projecten zullen zich focussen op de ecologie en genetische gezondheid van de wilde populaties. Beide projecten zullen in samenwerking met Wageningen University & Research uitgevoerd worden en in 2025 aanvangen.
Start PhD-project rondom de rode panda
In 2024 zijn we gestart met een PhD-project rondom de rode panda in samenwerking met de VU Amsterdam. Dit project is er op gericht om voor zowel de wereldwijde dierentuinpopulatie als de wilde populatie de genetische status in kaart te brengen. Met dit soort data kunnen we de rode panda beter beschermen en het genetisch management van de dierentuinpopulatie optimaliseren. Aangezien de dierentuinpopulatie gebruikt wordt om de wilde populaties aan te vullen is het belangrijk om dit soort genetische data in bezit te hebben.
Verdiepen samenwerking met IBREAM ten behoeve van het dwergnijlpaard
We hebben 2024 gebruikt om onze samenwerking met IBREAM uit te diepen. In 2025 en 2026 zullen we gezamenlijk toewerken naar een expeditie in Ivoorkust waarbij we 10-15 wilde dwergnijlpaarden zullen zenderen. Dit is erg belangrijk voor het behoud van deze mysterieuze soort waar we nog steeds erg weinig van weten. De data die we met dit onderzoek vergaren, helpt de bescherming van de soort te optimaliseren.
Voorbereidende werkzaamheden voor de herintroductie van de kroeskoppelikaan in Nederland
Het afgelopen jaar hebben we samen met onze consortium partners gebruikt om alle informatie te vergaren waarmee de benodigde papieren voor een eerste pilotstudie verkregen kunnen worden. In deze beoogde pilotstudie zullen we onderzoeken hoe een aantal kroeskoppelikanen zich zal vestigen in Nederland. Daarmee kunnen we onderzoeken welke gebieden zij het liefst opzoeken. Deze pilotstudie moet vele inzichten geven die zullen helpen bij de daadwerkelijke herintroductie later. De aanvraag voor de benodigde vergunningen loopt op dit moment nog.
Onderzoek ten behoeve van de kritiek bedreigde Antilliaanse leguaan
Samen met onderzoeker Thijs van den Burg hebben we onderzoek gedaan naar hoe we beter Antilliaanse leguanen kunnen onderscheiden van hybride leguanen. Deze hybride leguanen zijn kruisingen met de groene leguaan die van oudsher niet voor komt op de eilanden. Aangezien optische waarneming in potentie het snelst en meest kosteneffectief is, heeft het onderzoek zich hierop gefocust. Uit het onderzoek zijn meerdere uiterlijke kenmerken naar voren gekomen die gebruikt kunnen worden om het onderscheid tussen een Antilliaanse leguaan en een hybride te maken.
Dit soort informatie moet bijdragen aan het makkelijker kunnen verwijderen van de hybride leguanen. Daarnaast zijn we ook samen met wederom onderzoeker Thijs van den Burg en ook o.a. Wageningen University & Research een grootschalig genetisch onderzoek gestart naar de Antilliaanse leguaan. Dit is het eerste genetische onderzoek naar deze soort van deze schaal.
1.4
Expand the Green
In 2024 zijn er binnen het Expand the Green-programma verschillende belangrijke acties gerealiseerd, gericht op natuurherstel, duurzaamheid en bewustwording. Hieronder een overzicht van de behaalde resultaten:
Duurzame partnerships voor onder andere waterbeheer
Er zijn in 2024 duurzame samenwerkingen opgezet met vooruitstrevende partijen zoals Dopper & Sumthing. Het doel hiervan is om door middel van innovatieve wateropname-oplossingen bewustwording te vergroten en uiteindelijk verwoestijning van savannegebieden tegen te gaan. Dit project helpt het herstel van ecosystemen en draagt bij aan de vermindering van CO2-uitstoot.
Pop-up store voor B Corp bedrijven om overconsumptie aan te pakken
De voorbereidingen voor een pop-up store in Diergaarde Blijdorp, waar maandelijks een B Corp bedrijf haar verhaal kan delen over duurzaamheid en overconsumptie, zijn in 2024 in gang gezet. Deze pop-up zal in 2025 officieel worden geopend en biedt bedrijven de kans om hun duurzame initiatieven te presenteren en bezoekers bewust te maken van hun consumptiegedrag.
Samenwerkingen met twee B Corp organisaties
In 2024 zijn de eerste stappen gezet voor duurzame samenwerkingen met vier B Corp bedrijven. Deze samenwerkingen dragen bij aan Diergaarde Blijdorp's bredere doel om bewustwording over duurzaamheid onder bezoekers te vergroten.
Groenere bezoekers door bewustwording en actie
In 2024 zijn er informatieve zuilen geplaatst in het park om bezoekers bewust te maken van de impact van hun gedrag op het milieu en hen handelingsperspectieven te bieden. Dit is onderdeel van een bredere campagne, met als doel dat in vijf jaar tijd 25% van de bezoekers aantoonbaar vooruitgang boekt in het verminderen en recyclen van hun afval.
Relevante corridors voor Aziatische olifanten in kaart brengen
Het project om de belangrijkste corridors voor Aziatische olifanten in India in kaart te brengen, is in 2024 begonnen. In de eerste fase van dit project ontwikkelen we samen met Wageningen University & Research en het Wildlife Institute of India een genetische tool waarmee we de belangrijkste corridors voor de wilde olifantenpopulaties in kaart kunnen brengen. Dit project zal helpen om de belangrijkste migratieroutes van olifanten beter te beschermen.
Bescherming van bedreigde mangrovebossen
In samenwerking met organisaties zoals het WNF is Diergaarde Blijdorp in 2024 begonnen met het leveren van expertise voor het behoud van bedreigde mangrovebossen. In 2026 wordt een eerste evaluatie van deze inspanningen uitgevoerd, waarin de rol en impact van Blijdorp verder wordt vastgesteld.
Beschermd gebied voor de Sabal Palm
In 2024 zijn de eerste stappen gezet om een beschermd gebied voor de Sabal Palm te realiseren. Na overleg met lokale partijen is besloten om de oorspronkelijke focus op ezels te vervangen door dit impactdoel. De financiering voor dit gebied is grotendeels rond en Diergaarde Blijdorp levert vooral expertise om dit project te ondersteunen.
1 miljoen bomen geplant en 30 hectare land aangekocht in het Ilam-district
In 2024 zijn er 120.000 bomen geplant als onderdeel van een grootschalig herbebossingsproject in het Ilam-district in Nepal. Bovendien is er inmiddels 30 hectare grond aangekocht. Dit project draagt bij aan de strijd tegen ontbossing en klimaatverandering. Publieksdonaties worden hierbij ingezet om verdere bosaanplant te realiseren.
Workshops en handelingsperspectief voor bezoekers
In 2024 zijn er diverse workshops georganiseerd met als doel bezoekers handelingsperspectief te bieden, zoals bijvoorbeeld tijdens het Natuurbehoudsfestival. Onderwerpen zoals het verhogen van biodiversiteit en het duurzaam inrichten van tuinen werden behandeld. Het doel is om jaarlijks 20.000 deelnemers te bereiken met deze missievolle workshops, die handvatten bieden om zelf bij te dragen aan natuurbehoud.
1.5
Brighten the Blue
In 2024 zijn er binnen het Brighten the Blue-programma belangrijke stappen gezet om het behoud van mariene ecosystemen te bevorderen. Hieronder een overzicht van de behaalde acties in 2024:
Deelname aan werkgroepen voor de Noordzee
Diergaarde Blijdorp heeft in 2024 deelgenomen aan het Haaien en Roggen Netwerk. Binnen dit netwerk werken we mee aan een beleidsplan voor het ministerie van LNV genaamd Haaien- en Roggen Actieplan 2022 – 2027. Deze deelname zorgt voor een directe betrokkenheid bij initiatieven gericht op het behoud van haaien en roggen in de Noordzee.
Bijdrage aan duurzame ontwikkeling van windparken op de Noordzee
In samenwerking met het Ecowende project is Diergaarde Blijdorp in 2024 betrokken geweest bij onderzoek naar de impact van windparken op de Noordzee. Het doel van dit onderzoek is om oplossingen te vinden die de negatieve effecten van windparken op de natuur minimaliseren. Deze samenwerking zal in 2025 verder worden versterkt. Ook is er in 2024 een start gemaakt met de bouw van een expositieruimte rondom het Ecowende project. De omliggende aquaria zullen ook aangepast worden zodat ze passen in het verhaal dat we hier vertellen.
Start bewustwordingscampagne over de Viswijzer
In 2024 is de eerste fase van de bewustwordingscampagne over de Viswijzer gestart. Infozuilen zijn aangeschaft en geïnstalleerd in Diergaarde Blijdorp, met als doel het informeren van het publiek over duurzame visconsumptie. Deze campagne richt zich op het bereiken van 7,5 miljoen mensen, waarvan 70% bewuster zal omgaan met visconsumptie.
Intensieve samenwerking met rifherstelorganisaties in de Caribische regio
In 2024 zijn er belangrijke stappen gezet om een lab te realiseren waar organisaties zoals Secore, Reef Renewal, en STINAPA kunnen samenwerken aan het herstel van koraalriffen. Wij hebben als Diergaarde Blijdorp een container aan STINAPA geschonken met als doel dat de container tot een koralenlab wordt omgebouwd. Momenteel wordt gezocht naar een geschikte locatie voor dit lab. Het lab zal dienen als onderzoek locatie naar een koralenziekte die op dit moment voor grote problemen zorgt in de Cariben. Ook zal dit lab als een soort ark dienen en daarmee als laatste redmiddel voor enkele ernstig bedreigde koraalsoorten. Verder is er in samenwerking met DCNA op Bonaire in juni een koraalherstelworkshop georganiseerd waarbij wereldwijde koraalexperts aanwezig waren. Deze workshop heeft tot veel relevante kennisdeling gezorgd. Deze samenwerkingen zullen bijdragen aan het verbeteren van de gezondheid van koraalriffen langs de Caribbean Coast en zullen zich in 2025 verder ontwikkelen.
Onderzoek naar klimaatverandering en koraal
Samen met de Universiteit van Amsterdam is Diergaarde Blijdorp in 2024 gestart met onderzoek naar de effecten van klimaatverandering op verschillende koraalsoorten in het Caribisch gebied. Dit onderzoek zal doorlopen tot 2028 en richt zich op het beter begrijpen van de uitdagingen waarmee koraalriffen worden geconfronteerd in een veranderend klimaat.
Ontwikkeling van een vruchtbaarheidskalender voor vissen
Sinds begin 2024 worden dagelijks monsters genomen van viseitjes langs de kust van Bonaire door stagiaires van Diergaarde Blijdorp. Alle eitjes worden geanalyseerd op uiterlijke kenmerken en er wordt DNA afgenomen om eitjes tot op soort niveau te determineren. Met dit soort data kan uiteindelijk een vruchtbaarheidskalender worden opgesteld. Dit instrument zal helpen om visserij beter af te stemmen op natuurlijke cycli, zodat populaties op een duurzame manier kunnen groeien.
